“Waarvoor kom jij extra vroeg je bed uit?!”. Een vraag die bij mij wisselende gevoelens opwekt. Ik lig namelijk héél graag in mijn bed. Tijdens mijn middelbare school periode lag ik op zondag tot 11 uur in de ochtend op bed en werd ik alleen gestoord door het klokkengeluid voor de mis van 7, 9 en 11 uur. Erg irritant, overigens. Mijn ouders waren ook uitslapers. Zij runden een kroeg en lagen meestal pas tussen 2 en 3 uur in bed. Ergens, in de loop der jaren, is bij mij de behoefte om héél lang op bed te liggen wat minder geworden. Ken je deze misschien nog? Uit bed komen met een goede reden lukt blijkbaar wel. Over goede redenen gesproken:

Een vroege ochtend in maart aan de Oisterwijkse vennen, die niet veel medefotografen ook hadden uitgekozen. Waarschijnlijk omdat er niet hele spectaculaire luchten voorspeld waren. Toen ik uit de auto stapte werd ik getrakteerd op een oorverdovend en vrolijk fluitconcert. Ik voelde me zeer welkom! De ronding in de compositie is mede het effect van een 16 mm groothoek.

Los dat ik vandaag de dag voor mijn werk om 1/2 6 opsta, ik ben inmiddels dus wel wat gewend, voel ik tegenwoordig ook regelmatig de drang om ergens voor dag en dauw naar toe te gaan om te fotograferen. Waar komt die drang toch vandaan?

Sfeer en licht. Hele belangrijke elementen in een foto. Er is voor mij bijna niets mooiers dan het lichtspel dat plaatsvindt voordat de zon opkomt. Bij deze foto voel ik bijna de koelte op mijn huid.

Het geeft mij een heel bijzonder gevoel ergens in het vroege schemerdonker aan te komen. Vaak zijn er geen andere personen. Soms fluiten de vogels al volop en is er binnen de rust een enorme drukte. Soms laat een ree zich zien. Het is vaak koel of zelfs ronduit koud. Maar het wordt steeds lichter. De dag begint. Dit zijn momenten dat ik totaal tot mezelf kom, heel rustig wordt en heel veel dagelijkse beslommeringen me op dat moment niets meer kunnen schelen. Ik denk dat dit alles mij van tijd tot tijd drijft om vóór iedereen uit op te staan en me naar een mooie locatie te begeven om het begin van de dag mee te maken.

Langzaam wordt het steeds lichter en staat de zon op het punt om op te komen. De gouden fase is aangebroken. Inzoomen en de compositie insluiten geeft een gevoel van intimiteit. Door het zoomen wordt het landschap in elkaar gedrukt en zorgt de mist voor een mooie gelaagdheid in de scherpte.

Er speelt zich bij mij een voorspel af in meerdere bedrijven, voordat ik extra vroeg mijn bed uitkom. Dat begint met het krijgen van zin en het op het oog hebben van een locatie of een onderwerp die ik graag wil fotograferen. En het intensief volgen van het weerbericht. Mist, dauw, rijp, sneeuw en wolken zijn hierbij mijn favoriete onderwerpen. Dan moet er een moment gekozen wordt dat ik wil en kan gaan. Ik werk 4 dagen per week, dus heb ik 3 dagen per week ter vrije besteding. Ook heb ik op mijn werk de mogelijkheid om te snipperen en kan ik, als het werk en de afspraken het toelaten, soms de eerste uren in de ochtend vrij nemen.

Eindelijk komt dan de zon boven de boomtoppen uit gepiept. Een laatste foto in het tegenlicht. Daarna is het snel gedaan met het fotograferen in tegenlicht want het licht wordt te fel. Tijd om te gaan verkassen.

Dan breekt het moment aan van het werkelijke vroege opstaan. Soms staat de wekker op 6 uur (winterperiode) soms op 1/2 4 (zomerperiode). Het opstaan uit een slaap is voor mij bijna altijd even moeilijk. Ik kan je ook verklappen dat het voorkomt dat ik in de loop van de nacht de wekker op voorhand uitzet omdat ik het toch niet zie zitten om te gaan. Het moment van het afgaan van de wekker is meestal een mokerslag. Erg hé?! Eenmaal uit bed en het weerbericht voor het laatst gecheckt, gaat het wel weer. Vaak ga ik naar locaties die op circa een uurtje rijden van mijn huis liggen. Een pretje is het niet om in het pikkedonker ergens naar toe te rijden. Wel is het altijd heerlijk rustig op de weg. Ik kom onderweg nooit helemaal los van mijn twijfels over de omstandigheden ter plaatse, dat is een vervelend gevoel. Op de locatie zet ik mijn statief uit, monteer mijn camera erop en ga op zoek naar mijn onderwerp. Na de eerste foto’s valt er een serene rust over mij heen en kom ik in een soort trance.

Rond het ven zijn diverse mooie doorkijkjes en het vroege ochtendlicht valt prachtig door de bomen.

Het licht verandert continue. Het is fijn als de eerste compositie goed is of als ik snel een goede compositie kan maken. Dat geeft mij meer rust. Met deze compositie als uitgangspunt ga ik op zoek naar meer composities: meer en minder zoomen en een beetje naar links of een beetje naar rechts. De eerste hardlopers en wandelaars, met en zonder hond, verschijnen. Na zonsopkomst word ik een beetje mobieler want met tegenlichtfotografie is het wel gedaan: het licht wordt te fel. Ik ga op zoek naar doorkijkjes en mooie lichtsituaties.

Nog steeds hangt er een beetje mist boven het water. Het licht wordt hierdoor zacht en de achtergrond een beetje diffuus.

Om directe licht een beetje te vermijden richt ik me vooral op gesloten composities. Het is het moment om lekker de tijd te nemen, goed te kijken en rond te wandelen. Maar dit is meestal ook het moment dat ik de vermoeidheid begin te voelen en steeds minder inspiratie krijg. Alleen fotograferen heeft voor mij veel voordelen, er loopt nooit iemand voor mijn voeten. Maar op het moment dat ik minder zin en inspiratie heb, is het fijn om met meer te zijn. Vaak geven anderen mij een impuls om nog even verder te gaan.

Hoewel de zon al meer dan een uur op is, is het licht nog steeds zacht en is de sfeer lieflijk en aangenaam.

Uiteindelijk is het dan toch écht gedaan met mijn zin en energie. Soms ga ik nog lekker ergens koffie drinken, soms ga ik rechtstreeks naar mijn werk of naar huis. Vond ik bij het thuis weggaan de eindresultaten nog belangrijk, na een hele ochtend gefotografeerd te hebben, heb ik meer plezier van het gevoel van de heerlijke ochtend dan van de foto’s die ik eraan over hou. Gek hé?!

Ik ben benieuwd waarvoor jij bereid bent om extra vroeg uit je bed te komen?!

Wil je meer zien van mijn fotograferen aan de Oisterwijkse Vennen, bekijk dan ook eens deze posts:

• Overzichtsfotogallerij ‘Oisterwijkse Vennen;
• Oisterwijkse Vennen, een wintersprookje;
• Je hebt maar één ochtend, één uur nodig aan het Goorven;
• Wat de Nederlandse winterprikkels waard zijn;
• Fotograferen in april wat je maar wil.